De Roerdomp is een mysterieuze vogel. Je krijgt hem niet te zien. De acht Isalanen die op 31 juli 2013 bij Hemus gingen roeien, hadden dan ook geluk. Op de Eem, roeiend tussen Eemnes en Spakenburg, zagen zij er één opvliegen uit het riet. En wat zie je dan? Een bruine reiger, zo’n 15 cm kleiner dan de gewone blauwe reiger, met brede vleugels. Vaak echter vliegt de roerdomp niet op. Dan neemt hij zijn beroemde paalhouding aan en vertrouwt doodstil op zijn camouflage. Je zou zeggen: is het wel een goed idee om een boot te noemen naar een dier dat zich niet laat zien en bij gevaar doodstil gaat zitten?

Je hoort de roerdomp dan ook vaker dan je ’m ziet. Het geluid lijkt op een misthoorn, sommigen zeggen een koe. Annderen zeggen: alsof je over een leeg bierflesje blaast. Dan heeft u een indruk. Roerdompen leven in moerassen met veel oud rietland. Ze jagen op de grens van riet en water op vissen, kikkers en insecten. Karakteristiek is dat ze daarbij hun snavelpunt constant in het water houden, wellicht om zo de breking van het water beter te kunnen corrigeren. Ze hebben het niet gemakkelijk in Nederland. Ontwatering en waterbeheersing, watervervuiling, golfslag door de scheepvaart, verstoring door recreanten – bijna ieder rietmoeras in Nederland kent wel zulke problemen. En dan zijn ze ook nog zo eigenwijs om ’s winters niet weg te trekken, waardoor bij vorst veel roerdompen verhongeren. Er broeden nog hooguit 200 paartjes in ons land. Noordwest-Overijssel, de Oostvaardersplassen en het Lauwersmeer zijn de belangrijkste broedgebieden. In Gelderland zitten er enkele in de Rijnstrangen tussen Lobith en Pannerden, en langs het Veluwemeer. 

(Tekst Willem Drok en illustratie Ton de Haas)