De Oud IJzertocht,
De Oude IJssel op, naar de oude ijzerindustrie van Ulft.
Op vrijdag 11 augustus, in het midden van de vakantietijd, roeide een 16-tal midweek-roeiers van Isala, samen met onze gastheer van De Ank, van Doetinchem naar Ulft, voor het eerst de Oude IJssel op.
Rond 10.00 uur verlieten wij met twee C4-en en twee wherries het recent met groen kunstgras bedekte vlot van De Ank, stuurboord uit, naar stadshoogte, langs de ons van de Mosterdtocht bekende Walmolen, maar nu verder in rond twee kwartier stroomopwaarts naar het stuw- en sluiscomplex De Pol.
Een bijzonder kunstwerk speciaal gebouwd voor de recreatievaart met een uitgebreide vistrap en een onbemande sluis in het midden van het stuwcomplex. Over deze sluis loopt het beroemde wandelpad het Pieterpad, van Noord Groningen naar Zuid-Limburg, dus oppassen voor overstekende wandelaars! Met enig geluk konden we samen met een motorboot nagenoeg gelijk doorroeiend de sluiskolk in, om in twintig minuten ongeveer twee en halve meter te stijgen, een hele hoogte! zie de foto's.
Na de sluis veranderde de Oude IJssel van karakter, smaller met meer bomen, meer landschappelijk, toen we plotseling grote "ijzeren vormen" als kunstwerken aan bakboordwal zagen liggen, de ijzerindustrie kwam in zicht!
In dit gebied werd al vanaf midden in de 18e eeuw op bijna industriële schaal moeras ijzeroer gewonnen en versmolten tot gietijzer producten (o.a.kogels en haarden) in ijzerovens, waarbij het stromende water van de Oude IJssel via een waterrad zorgde voor de aandrijving van de blaasbalgen om de vuren op te stoken.
Aan stuurbordwal passeerden we het beroemde DRU Complex, waar we later een bezoekje zouden brengen, maar nu eerst naar het vlot van de kleine roeivereniging het Anker in Ulft waar we werden opgewacht door de voorzitter en de penningmeester, die duidelijk blij waren met het bezoek van Isala aan hun vereniging in opbouw.
Natuurlijk hebben we ook hier onze bekende Grutto tegel aangeboden en daarbij de uitnodiging aan Het Anker om in 2018 ook aan de Mosterdtocht van Doetinchem naar Doesburg deel te nemen.
Na een koffie en lunchstop op het terras van Keetje aan de Sluis, aan de Oude IJssel, liepen we langs de Oude IJssel in tien minuten terug naar het DRU-complex, waar we nagenoeg precies op tijd aankwamen voor de film "Symphonie van Vuur en IJzer" uit 1948, toen het familiebedrijf DRU zich o.a. met Marshall gelden had ontwikkeld tot de beste fabrikant in Europa van gietijzer badkuipen en andere gietijzer producten als kachels en pannen voor huishoudelijk gebruik.
De promotiefilm uit 1948 diende om het familiebedrijf DRU van nieuwe financiers te voorzien, men was klaar voor de toekomst, in de zestiger jaren van de vorige eeuw werkten er 1500 man in Ulft en was er export naar 23 landen.
Het was begonnen in 1754 met de oprichting van "de Ysermoelen" bij Huis Ulft door de Graaf van Bergh die zorgde voor het geld en de benodigde grond, en hij had zicht op een "industriële toekomst, een ondernemer pur sang!
Later werd de Oude IJssel nog omgeleid, in het belang van de benodigde waterkracht voor de blaasbalgen!
In 1989 staakte DRU in Ulft de productie en werd de locatie industrieel erfgoed. Kortom we kregen een kort college over de ooit bloeiende ijzergietindustrie in de Achterhoek sinds 1754.
Al napratend liepen we terug naar de boten bij Het Anker. Vandaar roeiden we weer langs de fraaie bosachtige oevers naar het stuw en sluis complex de Pol waar we snel met de hele vloot geschut werden, maar nu naar beneden.
De presentatie in het DRU Complex over de opgang en neergang van de Nederlandse gietijzer industrie in Ulft had ons wel aan het denken gezet.
Zouden we niet als ondernemende toerroeiers dit zeer mooie Oude IJssel toer-roeigebied weer kunnen ontsluiten in gemeenschappelijk overleg en in samenwerking met Het Anker, De Ank en Isala.... Zouden we niet zoiets als "een Mosterdtocht roei-evenement" gezamenlijk kunnen opzetten, nu niet naar Doesburg, en nu niet op zondag, maar naar Ulft en voor "midweekse ijzervreters"..¦.de naam van de toertocht hebben we al "de Oud IJzertocht".
Het Oud IJzer gebied in de Achterhoek blijft trekken, ook voor toerroeiers, om zijn schoonheid en om zijn historie met industrieel erfgoed, als een magneet !
Pieter Arkesteijn
Kijk hier voor meer foto's